خودآگاهی. یکی از مهم ترین بحثهای فلسفه ذهن که در حال حاضر بحث روز آن به شمار می رود، مسئله خودآگاهی یا ماهیت ذهن (به انگلیسی: consciousness) است. خودآگاهی بطور کلی شناخت انسان از کل هویت او است.
خودآگاهی = consciousness (مصوب فرهنگستان زبان پارسی)
آگاهی = awareness
خویشتن آگاهی = self-awareness
هوشیاری = sobriety, astuteness, alertness
اهمیت مطالعات خودآگاهی یا ماهیت ذهن به حدی در حال اوج گرفتن است که نشریه ساینس در سال ۲۰۰۵ اقدام به ارائه ۲۵ سؤال از مهم ترین سوال های علمی قرن حاضر نمود، و در این گزارش، مطالعات علوم خودآگاهی در مکان دوم مهم ترین پرسش های علمی کنونی جهان قرار داده شد.
با اینکه خودآگاهی (ماهیت ذهن) قرن هاست که مورد توجه اندیشمندان عالم بوده است، اما نخبگان علم امروزی هنوز از ارائه یک تعریف واحد و منسجم و حتی قابل قبول برای یکدیگر عاجزند.از جمله تعریف های موجود برای خودآگاهی می توان به «آگاهی از اطلاعات حسی ورودی، افکار و عواطف خویش» اشاره کرد؛ لذا می توان نتیجه گرفت که مفهوم «من» در تعریف خودآگاهی اهمیت بسزایی دارد.
خودآگاهی (روانشناسی). خودآگاهی (انگلیسی: Self-consciousness) به حس شدت یافته خویشتن آگاهی گفته می شود. این حس اشتغال خاطر در مورد خود است که مغایر با حالت فلسفی خویشتن آگاهی ست که آگاهی از این است که شخص به عنوان موجودی مستقل وجود دارد؛ گرچه، این دو اصطلاح عموماً بجای یکدیگر یا به شکل مترادف استفاده می شوند. حس ناخوشایند خودآگاهی ممکن است وقتی فردی متوجه می شود که توسط دیگران دیده می شود، این حس که «همه دارند نگاه می کنند» به فرد رخ دهد. برخی افراد از روی عادت، بیشتر از دیگران خودآگاه هستند. احساسات ناخوشایند خودآگاهی گاهی با خجالت یا پارانویا وابسته هستند.
درون نگری
هویت
خویشتن آگاهی
خودانگاره
خودشناسی
خجالت